Milanówek, znany jako Miasto-Ogród, charakteryzuje się wyjątkowym krajobrazem pełnym zalesionych alei, parków, skwerów oraz licznych form ochrony przyrody. Tereny zielone stanowią istotny element tożsamości miasta, wpływając na jakość życia mieszkańców oraz zachowanie bioróżnorodności. 

W mieście występują różnorodne formy ochrony przyrody, takie jak: obszar chronionego krajobrazu, zespół przyrodniczo-krajobrazowy, pomniki przyrody oraz użytek ekologiczny, które są objęte specjalną ochroną prawną. Ochrona tych terenów jest prowadzona zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa ochrony środowiska oraz polityką rozwoju miasta, w oparciu o diagnozę stanu środowiska i analizy zagrożeń środowiskowych. 

W Milanówku realizowane są także projekty proekologiczne jak tworzenie nowych terenów zielonych i pasów izolacyjnych, które mają na celu poprawę jakości powietrza, ochronę bioróżnorodności oraz zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznej.

Na terenie Milanówka występuje wiele form ochrony przyrody, które obejmują zarówno powierzchniowe, jak i punktowe obiekty chronione. Do najważniejszych form ochrony przyrody w mieście należą:

• Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu,

• użytek ekologiczny „Łęgi na Skraju”,

• zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Turczynek” - kompleks zieleni parkowej z willami z początku XX wieku, otoczony parkiem przechodzącym w las, o powierzchni około 10 ha.

W Milanówku zarejestrowano 267 pomników przyrody, głównie pojedyncze drzewa lub aleje drzew o dużej wartości przyrodniczej i historycznej. Wśród drzew dominują: dęby szypułkowe, lipy drobnolistne, topole białe, sosny zwyczajne, klony jawory, grusze polne, modrzewie europejskie o dużych obwodach pni. Okazale drzewa  zlokalizowane są głównie wzdłuż ulic: Kościelnej (aleja lipowa), Mickiewicza (dęby szypułkowe), Piłsudskiego, Brwinowskiej, Krakowskiej i wielu innych. Oprócz okazałych drzew, są również 3 głazy narzutowe oraz zegar słoneczny, stanowiący kolekcję 13 głazów narzutowych. 

Milanówek jest jednym z niewielu w Polsce miast, które może pochwalić się licznymi pomnikami przyrody. Na powierzchni 1.352 ha, jaką zajmuje miasto, jest aż 267 pomników przyrody. Oprócz okazałych drzew, są wśród nich 3 głazy narzutowe oraz zegar słoneczny, stanowiący kolekcję 13 głazów narzutowych. 

Wśród 251 drzew znajduje się 130 dębów szypułkowych, 14 lip drobnolistnych, 3 sosny zwyczajne, 3 topole białe, 3 dęby czerwone, 1 klon jawor, 1 modrzew europejski, 1 tulipanowiec, 1 morwa, 1 topola włoska, 2 grusze polne, 3 wierzby: biała, krucha i płacząca, 4 aleje drzew pomnikowych, w skład których wchodzi: 29 lip drobnolistnych, 36 klonów pospolitych, 14 kasztanowców zwyczajnych, 9 dębów szypułkowych „Fastigiata”.

Cenne drzewa skoncentrowane są przede wszystkim w centrum miasta, w obrębie tzw. strefy ochrony konserwatorskiej, czyli najstarszej części miasta, gdzie znajduje się wiele obiektów zabytkowych pamiętających czasy powstałego przed 100 laty letniska. Razem z zabytkowymi budynkami starodrzew decyduje o dzisiejszych walorach Milanówka, jako miasta atrakcyjnego do zamieszkania.

Drzewa pomniki przyrody otoczone są troskliwą opieką władz miejskich. Co kilka lat poddaje się je zabiegom pielęgnacyjnym, tak aby w jak najlepszej kondycji zdrowotnej mogły być przekazane w spuściźnie przyszłym pokoleniom. Drzew pomnikowych w Milanówku przybywa i jest kolejna grupa „kandydatów” czekających na wciągnięcie na listę pomników przyrody. Władze miasta cieszy to, że właściciele nieruchomości, w pobliżu których usytuowane są drzewa szczególnie wartościowe, chętnie aprobują podjęcie kroków mających na celu uznanie tych drzew za pomniki przyrody. A należy zaznaczyć, że drzewa pomniki przyrody powodują ograniczenie w korzystaniu z nieruchomości, ponieważ posiadają strefę ochronną – w promieniu 15 m od pnia drzewa, gdzie zabronione jest wznoszenie jakichkolwiek obiektów budowlanych oraz prowadzenie prac ziemnych. 

Starodrzew na terenie Milanówka dodatkowo chroniony jest poprzez wprowadzone zespołowe formy ochrony przyrody: Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy utworzony uchwałą Rady Miasta Milanówka w 1992 r. i Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu ustanowiony przez Wojewodę Warszawskiego w 1997 r.

wybrane PROGRAMY Związane z ochroną środowiska

Program Ochrony Środowiska

Gminny Program ochrony Środowiska dla Miasta Milanówka na lata 2020–2023 z perspektywą do 2027 roku, został przyjęty uchwałą nr 223/XXVI/20 Rady Miasta Milanówka z dnia 21 maja 2020 r. 

W 2024 r. zostały zrealizowane m.in. następujące zadania, wynikające z zapisów Gminnego Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Milanówka:

• dbałość o estetykę Miasta, poprzez pielęgnację zieleni niskiej i wysokiej, utrzymanie czystości  porządku na terenie Miasta, utrzymanie koszy ulicznych i ławek parkowych,

• działania w zakresie ochrony środowiska przed odpadami, realizowane poprzez:

  • • organizację systemu odbioru i zagospodarowania odpadów od właścicieli posesji zamieszkałych położonych na terenie Milanówka, zapewnienie możliwości oddawania odpadów do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK), realizowane na podstawie umowy z firmą Miejski Zakład Oczyszczania w Pruszkowie sp. z o.o.,

    • badanie popiołów z palenisk domowych, w celu stwierdzenia wykluczenia spalania odpadów, realizowane na podstawie umowy z Centrum Badań Środowiskowych SORBCHEM,

    • zakup i montaż nowych koszy na odpady - zakupiono 62 oraz 21 ławek parkowych, które zamontowano na terenie miasta,

    • zakup tablic informujących o konieczności sprzątania po swoim psie,

• ochrona istniejącego drzewostanu, zieleni ogrodowej, osiedlowej i parkowej, jak również poprawa stanu zieleni miejskiej, poprzez prace pielęgnacyjne przy istniejącej zieleni, w 2024 roku przeprowadzono pielęgnację  33 sztuk drzew pomników przyrody w Milanówku, 

• w ramach nasadzeń zastępczych w 2024 r. zostało posadzonych 27 drzew), 

• usuwanie drzew, które zagrażają bezpieczeństwu ludzi czy mienia i nie dają rokowań poprawy swojego stanu,

• kontrola ilości i stanu wycinanych drzew na terenach prywatnych poprzez oględziny w miejscu, w którym planowana jest wycinka drzew,

• współpraca z MWKZ w Warszawie w zakresie ochrony zieleni, znajdującej się w strefie ochrony konserwatorskiej,

• współpraca w zakresie prowadzenia inwestycji oraz prac budowlanych, które mogą kolidować z istniejącą zielenią.

Program ochrony jerzyka.

Program ochrony jerzyka i innych ptaków chronionych związanych z budynkami wielorodzinnymi w Milanówku został przyjęty uchwałą Rady Miasta Milanówka nr 46/VI/07 z dnia 30 marca 2007 r. 

W ramach programu Gmina Milanówek współpracuje z Zarządcami oraz Administratorami budynków wielorodzinnych oraz wspólnot i uzgadnia warunki prac termomodernizacyjnych na obiektach, w których występują jerzyki, na większości z tych obiektów montowane są budki dla jerzyków. 

Ponad to na terenie Milanówka każdego roku są czyszczone budki lęgowe dla ptaków, montowane nowe budki oraz naprawiane te, które uległy uszkodzeniu. 

W 2024 r. zrealizowano następujące działania:

• wyczyszczono wszystkie budki lęgowe dla ptaków, zlokalizowane na terenie Milanówka,

• zakupiono 86 budek lęgowych dla ptaków, 

• zamontowano 35 nowych budek lęgowych dla ptaków oraz naprawiono te, które uległy uszkodzeniu.

Prowadzenie akcji w zakresie edukacji ekologicznej w ramach Programu Ochrony Środowiska

Otwarte Ogrody w Milanówku

15 czerwca 2024 r., podczas Festiwalu Otwarte Ogrody, działał „Ogród Ekologiczno-Przyrodniczy”, który zorganizował wiele aktywności dla mieszkańców, w tym  m. in:

• warsztaty: tworzenia ekologicznych kosmetyków, budowania domków dla dzikich zapylaczy, przygotowywania kul nasiennych do wysiewu łąk kwietnych, malowania szklanych butelek,

• pokazy działania kamery termowizyjnej, 

• prezentacje Eko śmieciarki, 

• ekologiczne planszówki dla całej rodziny oraz quiz dotyczący gospodarki odpadami.

Podczas trwania Festiwalu działał mobilny punkt konsultacyjny programu „Czyste Powietrze”.

Ponadto w programie Festiwalu znalazło się wiele działań promujących ekologię i ochronę przyrody m.in.  Ogrodowa Gra Terenowa, gdzie uczestnicy mogli zdobyć stemple w odwiedzanych ogrodach i otrzymać nagrodę.  

światowy dzień ziemi

22 kwietnia 2024 r. w ramach obchodów Światowego Dnia Ziemi, miała miejsce akcja rozdawania bezpłatnych sadzonek sadzonki drzew wraz z pakietami nasion łąk kwietnych dla Mieszkańców Milanówka. Straż Miejska jak co roku znakowała jednoślady.

sadzenie drzew na Turczynku

16 listopada 2024 r. na Turczynku odbyła się ekologiczna akcja „Posadź drzewo na Turczynku”. Organizatorzy przygotowali  27 młodych lip drobnolistnych do posadzenia.  Każdy uczestnik otrzymał tabliczkę z ciekawostką o polskich drzewach, którą mógł podpisać swoim nazwiskiem lub dedykować ją komuś bliskiemu. 

Była to wyjątkowa okazja, by nie tylko zrobić coś dobrego dla natury, ale także upamiętnić to wspólne działanie oraz dowiedzieć się czegoś nowego o naszych rodzimych gatunkach drzew. Posadzone drzewo będzie pamiątką na lata i było również doskonałą okazją do spędzenia czasu z rodziną.